Numri i muslimanėve nė botėn moderne arrin nė mė tepėr se njė milliard banorė, ose, thėnė ndryshe, numri i tyre pėrbėn njė tė katėrtėn e banorėve tė sipėrfaqes sė Tokės. Ata jetojnė nė njė hapėsirė tė gjerė, sipėrfaqe kjo e cila pėrfshin po ashtu njė tė katėrtėn e tėrė pjesės sė pėrgjithshme tė rruzullit tokėsor.
Bota islame pėrfshin njė hapėsirė tė gjerė tė sipėrfaqes sė Tokės e cila shtrihet prej njė largėsie tė madhe tė jugut tė Ekuatorit dhe e kapėrcen gjerėsinė 55 tnė Azinė Qendrore. Njėherit Bota Islame pėrfshin tre zona tė ndryshme klimatike:
* Zonėn tropikale tė shiut, zonėn tropikale tė thatė (shkretinore) dhe zonėn proporcionale. Karakteristikė e veēantė ėshtė se ēdonjėra nga kėto tre zona tė lartėpėrmendura posedon bimėt e saj tė veēanta: kallami dhe kakaoja, kafeja, ēaji dhe orizi, hurmat, ulliri, gruri dhe misri.
* Me anė tė kėtyre bimėve dhe kultivimin e produkteve tė ndryshme Bota Islame zė vend tė dukshėm nė tregun botėror, edhe atė duke marrė pjesė me prodhimin e sasive siē vijijnė:
* Merr pjesė nė prodhimin e elbit (misrit) nė nivel botėror me 13 %
* Me prodhimin e grurit 8 %
* Tė orizit me 15 %
* Tė farave me 3 %
* Tė kallamit tė sheqerit me 9 %
* Tė rrepės sė sheqerit me 5 %
* Tė hurmave me 99 %
* Tė vajit tė ullirit me 30 %
* Tė kafesė me 12.5 %
* Tė ēajit me 7 %
* Tė kakaos me 48 %
* Tė vajit tė palmės me 80 %
* Tė kokosit me 35 %
* Tė kauēukut natyror me 80 %
* Tė pambukut me 43 %
* Tė jutės me 70 %
* Tė pambukut tė mėndafshit me 75 %
* Tė kikirikit me 27 %
* Me 11 % tė kallamit nga i tėrė prodhimi botėror
Bota islame edhe pse me kėtė sasi tė prodhimit tė lartė tė produkteve ushqimore nė nivel botėror, ėshtė duke jetuar nė gjendje tė mjerė, tė prapambetur dhe mosinteresimi.
Pėrveē kėsaj zė vendin e parė me numrin e kopeve tė deleve (rreth 20 %), numrin e katėrt me numrin e kopeve tė lopėve (rreth 2.8 %), ndėrkaq me peshkatari ajo merr pjesė me 6 %, duke mos e marrė parasysh numrin e madh tė dhive e deleve.
Pasuritė strategjike qė i posedon bota islame
Nuk ka dyshim se pasuria mė e ēmuar strategjike e Botės islame ėshtė petroli. Me prodhimin e kėsaj materieje tė gjallė nė skenėn ndėrkombėatre ajo merr pjesė me 60 %, ndėrkaq me kapitalin rezerv tė naftės merr pjesė mė me shumė se 80 %. Bota isl;ame gjithashtu dallohet edhe me prodhimin e hekurit (15 %), tė bakrit me 25 % dhe tė plumbit me 10 %. Krahas kėtyre pasurive, bota islame posedon edhe minerale tė tjera tė cilat me vete pėrmbajnė pasuri tė ndryshme tė ēmuara.
Shumica e vendkalimeve ujore dhe strategjike qė janė me rėndėsi pėr botėn kalojnė nėpėr botėn islame. Deti Mesdhe lidhė tre kontinente: Afrikėn Veriore, Azinė Perėndimore dhe Kontinentin e Evropės. Gryka e Gjibraltarit lidhė Oqeanin Atlantik me Detin Mesdhe; Kanali i Suezit lidh Detin e Kuq me Detin Mesdhe; Ura e Bosforit lidh Detin e Zi me Detin Marmara, ndėrkaq Dardanelet mes Detit Marmara dhe Detit Egje
Tė gjitha kėto janė vendkalime strategjike tė cilat gjatė historisė sė mėhershme dhe moderne ishin tė njohura si vendkalime strategjike tė tregtisė, pajisjes sė karvaneve tė ndryshme detare si dhe ekspeditave ushtarake. Vendkalimet e tilla kanė shėrbyer edhe pėr shkėmbimin e qytetėrimeve ndėrmjet kulturave humane. Falė kėtyre vendkalimeve strategjike janė ngritur shumė mbretėri, ndėrsa pėr shkak tė tyre janė rrėnuar shumė sosh.